Zo laat je de strijd los

Het lijkt niet altijd zo, maar de oplossing van àlle strijd begint bij jezelf (en eindigt bij de ander). In dit artikel de tools om bij jezelf én uit de strijd te blijven.

In het moderne leven krijgen we dagelijks te maken met dienstverleners, de overheid, onze werkgever. Als dat niet goed is afgestemd, levert het strijd op. Als je je bovendien afhankelijk voelt van de persoon of instantie met wie je touwtrekt, wordt je gevoel van onmacht zo groot dat het je zelfvertrouwen, energie en geld begint te kosten.

In de woorden van filosoof en theoloog Martin Buber (zijn boek ‘Ich und Du’): ”Het ik bestaat niet in isolement. Je verhoudt je tot anderen”. En daarom ligt de oplossing bij je relatie met de ander.

Bij jezelf beginnen

Toen een zwangerschapstest begin vorig jaar uitwees dat ik zwanger was van mijn eerste kind kwam ik onder zorg bij een kleinschalige verlospraktijk in centrum Amsterdam. Naarmate mijn zwangerschap vorderde, vergaarde ik kennis over de impact van mogelijke medische interventies en vormde me een beeld van de manier waarop ik geboorte wilde geven aan onze dochter.

Daarover wilde ik graag in gesprek met mijn verloskundige, maar de korte consulten boden er niet de ruimte voor. Hoewel ik al in de derde termijn van mijn zwangerschap was, hoorde ik steeds: ”Dat gesprek komt nog.” Maar wanneer dan, als ik straks scheel van de baringspijn geen woord meer kan uitbrengen?

Ik probeerde tevergeefs mijn eigen verwachtingen bij te stellen, maar mijn behoefte aan inzicht, overleg en grip werd zo groot dat ik tegen de routinematige afspraken ging opkijken. Toen ik een doula inschakelde om me ‘te wapenen’ tegen de vermoedelijke aanpak van mijn verloskundige zag ik de ironie. Hoezo zou ik me wapenen tegen de zorgverlener die mijn man en ik zelf gekozen hadden?

Zoals William Ury, Harvard Negotation het formuleert in zijn doorbraakmethode: de was hoog tijd voor me ”to go to the balcony”.

Ik nam meer afstand van mijn onrust en vroeg me af: Wat is mijn onvervulde behoefte?

Ik realiseerde me dat ik vooral gezucht en gegrommeld had in plaats van me duidelijk uit te spreken. Wat ik wilde, was: in alle rust een bevalplan doorspreken met mijn verloskundige, en daarvoor had ik meer tijd en ruimte nodig dan haar tijdschema toeliet.

Mijn behoefte uitspreken, betekende: meer ruimte innemen in een systeem dat op efficiëntie gericht is. En zoals steeds wanneer je iets wil waarvan je twijfelt of het sociaal aanvaardbaar is, keek ik er tegen op om moeilijk te doen. Maar de bevalling naderde en met het opkroppen van mijn wrevel hadden mijn man en ik teveel te verliezen. Uitspreken dus!

Bij de ander eindigen

Als zorgverkrijger of als klant van welke dienst dan ook word ik iets gewaar. Ik stel iets voor. Ik wil iets. Ik voel iets. Ik denk iets. Datzelfde geldt voor de dienstverlener.

De dialoog – ook een haperende dialoog is een dialoog! – kan de bron zijn van ruis, maar het is ook het vertrekpunt van alle oplossingen.

Ik verzamelde mijn moed, en vroeg bij de praktijk een gesprek aan om samen met mijn man onze behoefte/zorg uit te spreken. Wat volgde, was een eerlijk en ontzettend waardevol gesprek met de verloskundige aan wie ik me al zo lang ergerde.

Voor het eerst sprak ik duidelijk mijn behoefte uit en zij liet me zien wat de begrenzingen zijn in het reguliere zorgcircuit. Hoewel ze kon meevoelen met mijn wensen, hoorde ik nu dat ze die – vanuit een kosten en baten analyse die zij en haar collega’s hadden gemaakt – niet de ruimte kon geven die ik zocht.

Dat gesprek bracht zoveel zuurstof. Nu presenteerde zich een duidelijke keuze: Wilde ik blijven bij deze praktijk en de begrenzingen van de reguliere zorg aanvaarden of was het me waard bij te betalen voor zorg op maat van een holistische vroedvrouw die alle tijd en ruimte heeft?

Eindelijk voelde ik rust.

Ik zag nu helder wat mijn belangen waren en kon in alle vrijheid een keuze maken tussen twee opties.

En last but not least, de ruis was uit de relatie.

Zo bevrijd jij jezelf

Merk je dat je je aan iemand ontzettend ergert? En voel je je afhankelijk van die persoon of instantie?

Wacht niet tot je jezelf dwarszit. Onderzoek én benoem de onvervulde behoefte die onder je frustratie ligt.

Zo bevrijd je jezelf én de ander:

1. Neem mentaal afstand om je behoefte helder te zien.
   Doordat je jezelf meer tijd geeft, zakken je emoties en neemt je frustratie minder ruimte in.

2. Zoek een goed moment waarin zowel jij als de ander ruimte hebben, en spreek je behoefte uit.
   Doe dat vanuit de relatie.

3. Zeg tactvol waar het op staat. Wees helder over waar voor jou de knelpunten liggen zonder verwijten te maken.

4. Benoem je onderliggend belang en probeer te begrijpen welke belangen de ander wil behartigen.
   De ander begrijpt dan waarom iets zo belangrijk voor je is en jij krijgt inzicht in zijn of haar motieven.

Je zal zien dat zich tijdens of na dit gesprek een oplossing aandient.

Ik kreeg na de mooie geboorte van mijn dochter een karrenvracht aan kaartjes om me te feliciteren. Het bijzonder hartelijke kaartje dat ik kreeg van mijn ‘reguliere’ verloskundige (de bevalling begeleidde een andere, holistische vroedvrouw die ik nog op tijd zocht en vond) heb ik bewaard. Het bewees wat ik dankzij mijn praktijk als mediator en coach al wist: zogenaamd moeilijke gesprekken leveren het meest op.

Kan mediation je helpen om uit een conflict te komen? Wil je Beter Leren Ruzie Maken?
Of ben je op zoek naar een sparringpartner om samenwerkingsconflicten te hanteren? Neem dan contact met me op.